1 I stanie się w dniach ostatecznych, że góra ze świątynią
Pana będzie stać mocno jako najwyższa z gór i będzie wyniesiona ponad pagórki,
a ludy tłumnie będą do niej zdążać.
2 I pójdzie wiele narodów, mówiąc: Pójdźmy w pielgrzymce
na górę Pana i do świątyni Boga Jakuba, i będzie nas uczył swoich dróg, abyśmy
mogli chodzić jego ścieżkami, gdyż z Syjonu wyjdzie zakon i słowo Pana z
Jeruzalemu!
3 Wtedy rozsądzać będzie liczne ludy i rozstrzygać sprawy
wielu narodów.
I przekują swoje miecze na lemiesze, a
swoje włócznie na sierpy. Żaden naród nie podniesie miecza przeciwko drugiemu
narodowi i nie będą się już uczyć sztuki wojennej.
4 I będzie siedział każdy pod swoim szczepem winnym i pod
drzewem figowym, i nikt nie będzie szerzył popłochu. Zaiste, usta Pana Zastępów
to powiedziały.
5 Niech wszystkie ludy, każdy z nich postępuje w imieniu
swojego boga, lecz my będziemy postępowali w imieniu Pana, naszego Boga, po
wiek wieków.
6 W owym dniu, mówi Pan, zbiorę chromych,
zgromadzę to, co rozproszone, i tych,
których utrapiłem.
7 Z tego, co chrome, stworzę resztkę, a z tego, co
rozproszone, potężny naród;
a Pan będzie nad nimi królował na górze
Syjon, odtąd aż na wieki.
8 Lecz ty, wieżo trzody, wzgórze córki Syjonu, do ciebie
wróci i przyjdzie panowanie jak dawniej, królestwo córki Jeruzalemu.
9 Czemu teraz tak bardzo krzyczysz? Czy króla nie ma u
ciebie?
Czy twój doradca zginął, że cię
ogarniają bóle jak rodzącą?
10 Wij się z bólu i jęcz, córko syjońska, jak rodząca!
Gdyż wkrótce będziesz musiała wyjść z
miasta i zamieszkasz na polu, i pójdziesz aż do Babilonu. Tam będziesz
wyratowana, tam wykupi cię Pan z ręki twoich nieprzyjaciół.
11 Lecz teraz zebrały się przeciwko tobie liczne narody,
mówiąc: Niech będzie zhańbiona, aby nasze oko mogło się napawać widokiem
Syjonu!
12 Lecz oni nie znają zamysłów Pana i nie rozumieją jego
planu,
że zebrał je jak snopy na klepisku.
13 Wstań i młóć, córko syjońska, gdyż zrobię ci róg z
żelaza, zrobię ci kopyta ze spiżu, abyś mogła zdeptać wiele ludów, poświęcić
Panu ich mienie, a ich bogactwo władcy całej ziemi.
14 A teraz zrań się wieloma nacięciami!
Usypano wały przeciwko nam, kijem biją
po twarzy sędziego Izraela.
Warto najpierw krótko omówić sytuację, w której działał
prorok Micheasz (patrz Słowo nr. 21, wrzesień 2012).
Po rozdziałach zawierających zapowiedzi kary i sądu,
nagle prorok zmienia ton. Teraz Micheasz używa języka nadziei, mówiąc o odnowieniu
po wygnaniu, o przyszłości, w której Jeruzalem zmieni się z góry gruzów w nowe
miejsce na górze Syjon. Są to słowa, które znajdujemy w różnych miejscach
Biblii (Jeremiasza 31,38; Ks. Objawienia 21-22).
W poprzednich rozdziałach była mowa o końcu obecnego
Izraela, a teraz prorok mówi o początku nowego Izraela.
w. 1-2
Nowy Testament potwierdza, że to proroctwo zostało
spełnione w Jezusie Chrystusie i Jego Kościele (Ew. Łukasza 24,44; Dz.
Apostolskie 3,24; 1 Piotra 1,10). W Nowym Testamencie nie znajdziemy jednoznacznego
nauczania dotyczącego powrotu królestwa Izraela. (Rzymian 11 nie mówi o tym, że
Izrael znowu będzie królestwem).
W swoim kazaniu podczas Pięćdziesiątnicy, Apostoł Piotr
cytuje proroka Joela, ale przy tym zmienia tekst (Dy. Apostolskie 2,17ö Joel
2,28). Gdzie Joel mówi, potem wyleje,… Piotr mówi: i stanie się w
ostatnich dniach, nawiązując w ten sposób do Izajasza 2,2 i Micheasza 4,1.
W ten sposób Piotr łączy wylanie Ducha Świętego z
proroctwami Izajasza i Micheasza mówiąc o przyszłości i odnowieniu Izraela.
Na starożytnym Bliskim Wschodzie, góra świątynna posiadała
symboliczne znaczenie. Symbolizowała:
- obecność boga wśród swego ludu
- zwycięstwo boga nad chaosem
- bramę do nieba, do miejsca zamieszkania bogów.
- rządy boga nad krajem, gdzie znajdowała się góra.
Jeśli Micheasz mówi, że góra Syjon jest najwyższa, oznacza
to, że PAN Bóg Izraela jest Bogiem nad wszystkimi innymi bożkami i narodami, co
spowoduje, że z całego świata będą przychodzić tu narody. W Starym Testamentu
tylko Izrael pielgrzymował do góry Syjon, w czasach ostatecznych, wszystkie
narody pielgrzymują do Boga.
Hebrajski tekst dosłownie mówi: tłumy do niego płyną, co
jest bardzo dziwnym dla Jeruzalem, gdzie w okolicy nie ma ani jednej rzeki, po
której można byłoby płynąć.
Jest to reakcja na pogańską religię babilońską. W Babilonie,
uznającym siebie za centrum świata, na coroczne święta dla najważniejszego boga
Marduka, ludzie ze wszystkich stron świata dosłownie płynęli statkami do Babilonu.
W dniach ostatecznych ludzie popłyną do jedynego
prawdziwego Boga, PANA Izraela.
W czasie Micheasza Babilon był tym, czym Rzym był dla
Europy wczesnego Średniowiecza, był centrum świata. Rzeczywistością jest jednak,
że PAN jest centrum świata.
W ostatnich dniach narody chcą same z siebie iść drogami
PANA, żyć według Jego Prawa. Jest to kompletne odwrócenie historii z czasów
Micheasza. Narody są teraz częścią prawdziwego Izraela (por. Galacjan 3,26-29);
dotyczą ich obietnice Przymierza (Jeremiasza 31,31-34; Izajasza 42,6; Ezechiela
36,24-31) przez Jezusa Chrystusa (Hebrajczyków 8,6).
w. 3
Bóg rządzi i sądzi miądzy narodami, pokazując drogę PANA
(Izajasz 11,3-4).
Miecz i włócznia stanowiły najważniejszą broń żołnierza
(1 Samuela 17,47). W opisanej nowej sytuacji panuje pokój, nikt nie chce
walczyć, nie ma potrzeby wojny.
Oznacza to nie tylko koniec wojen, ale także koniec polityki,
propagandy, stereotypów, napięć kulturowych. Oznacza to zmianę człowieka.
w. 4
Skutkiem pokoju jest to, że każdy może w bezpieczeństwie
rozkoszować się owocami własnej pracy.
W czasie Micheasza ludzie nie mogli spokojnie siedzieć
pod figami. Albo tracili swój dorobek przez długi i działanie bogatych, albo
został on zniszczony przez armię asyryjską, albo wreszcie było to zbyt
niebezpiecznym, aby nadal mieszkać na wsi.
Szczep winny i winnice są wyjątkowo bogatym symbolem w
Starym Testamencie, często wspominane są razem. Stanowią w Izraelu symbol
błogosławieństwa Bożego (Ks. Powt. Prawa 8,8; Ozeasza 2,14.17), jak było to pod
panowaniem króla Salomona (1 Królewski 4,25); oraz są też jednym z głównych
źródeł dochodów (1 Królewski 21,1-4). Są też symbolem mesjańskiej przyszłości
(Zachariasza 3,10).
Opis oznacza, że każdy będzie bezpiecznie żył w pełnym
pokoju i dobrobycie. Będzie to czas szczęśliwy, jak za czasów Salomona (1
Królewski 4,20; 5,5).
…nie będzie szerzył popłochu (Dosł.: nikt nie będzie zagrażał) jest językiem
mesjańskim, który też jest używany kiedy Biblia mówi o odnowieniu po sądzie Bożym
(Ks. Kapłańska 26,6; Jeremiasz 30,10; Ezechiela 34,28; 39,26; Sofoniasza 3,13).
Por. Izajasz 11,6-9, który dodaje, że
nie będzie już zagrożeń od strony przyrody (por. też Ks. Kapłańska 26,6 i
Ezechiela 34,38). Pokój Chrystusa przewyższa wszelki rozum (Filipian 4,7).
Pan Zastępów, jest tytułem wojskowym Boga. Oznacza to, że stoi nad wszelkimi
armiami (1 Samuela 17,45; Psalm 68,12; 103,21; 148,2; Izajasza 40,26; 45,12).
Wersety 3-4 mówią o pokoju, który był nierealny dla
słuchaczy. Pamiętajmy, że Micheasz wypowiedział te słowa w sytuacji zagrożenia
wojną. To jakby mówić o pokoju i dobrym życiu w Polsce, w sierpniu 1939 r.
w. 5
… w imieniu swojego boga oznacza,
że żyje według nauczania tych bogów.
Wierna resztka na wieczność żyje według
Prawa Bożego. W tej chwili jeszcze istnieje religijny chaos na świecie. Wygląda
na to, że inni bogowie są silniejsi. Religie mimo obietnic nie zapewniają
pokoju i dobrobytu, lecz raczej powodują niesprawiedliwość i wojny. Wierni przy
tym wiedzą, że PAN Bóg rządzi i stanie się, co On obiecuje.
Po wiek wieków oznacza na zawsze, bez końca.
w. 6-7
w owym dniu, czyli, w tych dniach w
przyszłości, o których pisano w poprzednich wersetach.
W tych wersetach znajdujemy obraz Króla jako troszczącego
się pasterza, obraz doskonale znany na Bliskim Wschodzie (por. Micheasza
2,12-13).
Wierna resztka przeżyje sąd Boży i zmieni się w silny naród.
Pojęcie „resztka” było ważnym w religijnej kulturze Bliskiego
Wschodu. ‘Resztka’ jest tą częścią narodu, która przeżyje zniszczenia wojenne i
wygnanie. ‘Resztka’ oznacza życie i przeżycie dla ludzi, dla społeczeństwa, dla
klanu, dla narodu. Jeśli nie ma ‘resztki’, oznacza to koniec istnienia narodu
(por. słowa Amosa o Filistynów, Amos 1,8).
W Starym Testamencie ‘resztka’ oznacza tą część, która
została wierna i przeżywa dzięki zbawieniu Bożemu (Amos 5,3; Izajasza 11,11-16;
37,31; 46,3). ‘Resztka’, która przeżyje stanowi jądro nowego narodu i zostaje
odnowiona (Micheasza 5,6-8; Izajasza 60,22). Resztka to duchowy naród (Rzymian
4,16; 11,5).
w. 8
Jest to werset przejściowy między poprzednim i następnym
fragmentem.
Jeruzalem będzie odnowione i znowu będzie posiadało wieże
(twierdze) gwarantujące bezpieczeństwo jak za czasów Dawida i Salomona. W
poprzednich wersetach była mowa o rządzeniu PANA, teraz o królowaniu rodu
Dawida, co będzie bardziej wyraźnym w Micheasza 5,1.
Werset ten przygotowuje czytelnika do następnych akapitów
mówiących o panowaniu Mesjasza.
Wzgórze córki Sion – wyraz wzgórze
(po hebrajsku ofel = wzgórze) jest nazwą twierdzy. Po hebrajsku użyto
słowa Ofel, nazwy twierdzy w Jeruzalemie (2 Chronik 27,3; 33,14). Ofel oznacza
dla Izraela wspomnienie dawnej chwały Dawida, oznacza silną twierdzę.
W przyszłości rządzić będzie Król z rodu Dawida, jak PAN
obiecał (2 Samuela 7,13).
w. 9
Czy króla nie ma u Ciebie? Jest to
dwuznaczne pytanie. Jednostronne pytanie powodujące wstyd. Już nie ma króla,
który sprawiedliwie rządzi, a podczas wygnania już w ogóle nie ma króla.
Ale jednocześnie jest to nadzieja, mimo faktu, że wydaje
się, że już nie ma Króla, doradcy, On ma wielkie plany i wróci.
w. 10
ból = ból porodowy. Cierpienie
Izraela jest porównywane z bólami porodu. Potem prorok wyjaśnia na czym to polega.
Najpierw Córka Syjonu musi opuścić kraj (por. 2 Królewska 25,2-7; Jeremiasza
52,7). Potem zamieszkają na polu (nie w domach), aż w końcu dojdą do Babilonu
(2 Królewska 24,16; 25,7; Jeremiasza 34,4).
Babilon był symbolem świata pogańskiego i stanowił wielki
kontrast z Jeruzalem. Jest to jeden z najwcześniejszych jasnych zapowiedzi wygnania
babilońskiego w Starym Testamencie.
Król Hiskiasz zawarł przymierze z pogańskim królem
Babilonu. Zamiast zaufać Bogu, zaufał sobie i przymierzu z Babilonem. Dlatego
Izrael zostaje wyprowadzony na wygnanie i wszystkie złoto Jeruzalem przewiezione
do Babilonu (2 Królewska 20,12-19; Izajasza 39).
Po tych bolesnych wydarzeniach, PAN wróci, aby zbawić swój
lud, jak kiedyś zbawił i wyzwolił swój lud z Egiptu.
Wyraz wykupić (hebr. ga’al) ma znaczenie
prawne: wykupienie z niewolnictwa lub spłacenie długów dla kogoś należącego do
klanu.
w. 11-12
w tym tekście nie jest jasnym, kim są te liczne narody
(albo też: wielkie narody). W innych miejscach czytamy, że chodzi o
armię asyryjską (pod przywództwem Sechanneryba), składającą się z wielu narodów
(Izajasz 8,9; 17,12-14).
Niech będzie zhańbiona – oznacza
profanowanie. Kiedy armia podbiła wroga, profanowała i plądrowała świątynie,
aby zawstydzić podbitego i udowodnić, że są silniejsi niż bogowie wroga. Dla
narodów na Bliskim wschodzie stanowiło to ostateczną klęskę.
Narody walczą przeciwko Izraelowi, ale Pan sam walczy dla
Izraela i przyniesie ich jak snopy na klepisko. Potem córka Syjońska sama
kompletnie zniszczy wrogów, gdyż PAN sam da jej narzędzia do tego celu.
w. 13
Wstań (hebr. qum) wspomina stare nawoływanie
do świętej wojny (Ks. Liczb 10,35-36).
Młóć (hebr. ruš) oznacza proces
młócenia przez woły (Ks. Powt. Prawa 25,4; Ozeasza 10,11), więc oznacza zniesienie
i kompletne zniszczenie (Izajasza 21,10; 41,15; Amos 1,3).
Róg symbolizuje moc Izraela (Ks. Powt.
Prawa 33,71; 1 Samuela 2,10; 2 Samuela
22,3). Także w starożytności róg oznaczał władzę i moc, a żelazo oznaczało
wytrwałość (Jeremiasza 17,11; 1 Królewski 22,11). Kopyta oznaczają także moc
(Izajasza 5,28; Jeremiasza 47,3, Ezechiela 26,11). Brąz natomiast jako twardy materiał
oznacza wytrwałość (Sędziów 16,11; 2 Chronik 33,11).
Zdeptać wiele ludów (dosł. sproszkować,
zetrzeć na proch) wskazuje na ostateczne i totalne zniszczenie wrogów. Nic nie
pozostaje po nich. Wrogie narody zostaną starte na proch; zostaną wytarte z
ziemi (2 Samuela 22,43; 2 Królewski 23,6.15). Tak się skończy z każdym, kto zechce
sprofanować miasto Boże.
Wszystko co poganie ukradli i sprofanowali, zostaje teraz
poświecone BOGU.
w. 14
ten werset jest wersetem przejściowym jako wstęp do następnego
proroctwa o wyzwoleniu, dlatego będzie omówiony przy następnym rozdziale.
Ważne elementy do zastosowania w przygotowaniu kazania
1. Lęk o przyszłość
Wielu ludzi boi się o przyszłość, zarówno prywatną jak i
światową, globalną. Martwimy się o nasze emerytury, o nasze zdrowie, o nasze
dzieci. Martwimy się o wielkie globalne problemy jak ocieplenie ziemi, zagrożenia
wojenne. Strach budzi w nas niepewność jutra. Zastanawiamy się z niepokojem,
kiedy Iran będzie miał bombę nuklearną i co z tym zrobi, kiedy i gdzie nastąpi
następny atak terrorystyczny itd. Można byłoby tu mnożyć przykłady. Wygląda na
to, że zło jest coraz większe i powszechne w świecie.
Podobne ogólne poczucie narastającego zagrożenia istniało
też w czasach Micheasza. Mimo faktu, że wygląda to inaczej, Bóg zwyciężył zło w
Chrystusie. Jego śmierć i zmartwychwstanie są dowodem tego, że zło zostało
pokonane. ‘Resztka’, która zostaje wierna Bogu, ma udział w tej przyszłości.
Nie oznacza to, że już nie jest strasznym to, co się dzieje wokół nas, ale
widzimy to przez Chrystusa w całkiem innej perspektywie.
2. Przyszłość idealna
Obraz, który Micheasz opisuje jest idealny, bajkowy i dla
naszego poczucie nie realistyczny. Ludzi kładą nadzieję w Narodach
Zjednoczonych i innych organizacjach, mających za cel pokój na ziemi. Ale każdy
wie, że nie przynoszą pokoju, wydaje nam się, że jest coraz więcej wojen. Ludzie
nie są w stanie przynieść pokoju na ziemi. Tylko Chrystus jest pokojem (Ew. Łukasza
2,14). Każda droga, który szuka pokój na ziemi bez Chrystusa kończy się klęską.
Tylko w Chrystusie jest pokój. W Chrystusie ta przyszłość, która wydaje się
nierealna i bajkowa, jest realna i rzeczywista, a każdy, kto jest w Chrystusie
może być częścią tej przyszłości.
3. Nauczanie Boże przyciąga narody…
Współczesne Kościoły czynią wiele rzeczy, aby być atrakcyjnymi.
Wymyślają przeróżne programy, działania społeczne. I rzeczywiście przyciągają tym
ludzi do Kościoła, ale czy rzeczywiście na stałe?
Tekst mówi o tym, że ludzie chcą dobrowolnie pójść na górę
Pana, ponieważ tam jest nauczana Droga Pana, i to jest dla nich atrakcyjne.
To jest też wezwanie dla wierzących, aby chodzić jego ścieżkami, gdyż z Syjonu wyjdzie zakon i słowo
Pana z Jeruzalemu! Jedyna Prawda i jedyne życie jest w Syjonie, to znaczy,
w Chrystusie.
Jezus jest Słowem Bożym (Ew. Jana 1,14). Jezus jest
świątynią (Ew. Jana 2,19-21). Jezus jest spełnieniem Pisma Świętego (Ew.
Mateusza 5,17).
4. Bóg zgromadzi wszystkie narody
Bóg wybiera nie tylko Izrael, lecz wybiera wszystkie
narody. Wszystkie narody wchodzą do Syjonu (por. Izajasza 56,7). Jest to spełniona
obietnica, którą Bóg dał Abrahamowi: ustanowiłem cię ojcem mnóstwa narodów (Ks.
Rodzaju 17,5; por. Rzymian 4,17).
Wszelkie napięcia i wrogość między ludźmi i między
narodami znikną. To jest społeczeństwo według woli Bożej, gdyż w Chrystusie nie
masz Żyda ani Greka… (Galacjan 3,28). Wśród chrześcijan powinno to już być
widocznie, ale po powrocie Chrystusa stanie się to prawdą w pełni. Jest to
możliwym tylko przez Jezusa Chrystusa. Jezus jest jedyną drogą do Boga, do
Syjonu (Ew. Jana 14,6), tylko Chrystus jednoczy narody.
Z Syjonu wejdzie Zakon… Po
zmartwychwstaniu Jezusa i wylaniu Ducha Świętego Ewangelia zostaje głoszona na całym
świecie (Dz. Apostolskie 1,8). We wszystkich narodach są ludzie naśladujący
Jezusa, ludzie uczący się i idący drogą Pana (w. 2). Pierwsi chrześcijanie byli
nazywani: „Ludźmi Drogi”.
