28 October 2019

Podstawowe zasady interpretacji


Seria: Jak czytać Biblię? 


Zanim przystąpimy do badania, jak we właściwy sposób czytać i rozumieć Pismo Święte, dobrze jest zastanawić się nad następujacymi zasadami.[1]

1.         Czytaj Pismo Święte
Wydaje się logicznym, że należy czytać księgę, którą studiujesz. Jednak wielu chrześcijan mówi o Biblii, czyta książki o Biblii, ale zapomina czytać jej samej. Poświęca większość czasu czytaniu innych książek o Biblii, a już nie ma czasu na czytanie samej Biblii. Powinneś zacząć od czytania samego Słowa Bożego. Nawet jeśli nie od razu rozumiesz, co czytasz, czytaj dalej.
Biblia jest Słowem Bożym, dającym życie. Słowo Boże samo siebie wyjaśnia, chociaż nie oznacza to, że od razu rozumiemy wszystko. Często potrzebne jest więcej studiowania.

2.         Interpretacja Pisma Świętego jest możliwa
Interpretacja i rozumienie Biblii nie jest czymś magicznym lub niemożliwym, ponieważ została napisana w normalnym codziennym języku tego czasu. Bóg objawił się, abyśmy mogli Go poznać. To ma tylko sens, jeśli Bóg objawia się w sposób dla nas zrozumiały.
Nauczyć się interpretowania Biblii nie oznacza, że uczysz się kilku tajnych metod, aby dojść do  znaczenia. Nie szukamy jakiegoś tajnego kodu w tekście, którego inni nie widzieli. Czytamy Pismo Święte i uczymy się je rozumieć we właściwy sposób.  

3.         Źródła informacji w tekście
Każdy, kto stara się zrozumieć tekst, posiada tylko cztery źródła informacji o tekście:

§  Znaczenie pojedynczych wyrazów i zdań
Ważnym jest, aby dobrze zrozumieć znaczenie wyrazu w tym miejscu. Wyraz może mieć więcej znaczeń, ale jest jasnym dla słuchacza lub czytelnika, o jakie znaczenie chodzi, co autor chce komunikować. Gdyby tak nie było, komunikacja stałaby się niemożliwa.

§  Miejsce twierdzenia w kontekście
Każdy wyraz, zdanie, twierdzenie ma konkretne i celowe miejsce w kontekście, jest związane z poprzednimi i następującymi wyrazami i zdaniami. Ważnym jest, aby zrozumieć, w jaki sposób twierdzenie jest związane z resztą tekstu.

§  Nauczanie Biblii w całości
Dzisiaj powszechnym jest twierdzenie, że Biblia jest produktem długiego procesu powstania w którym było zaangażowanych wielu autorów, co oznacza, że może zaprzeczać sobie. Wierzymy jednak, że całe Pismo Święte jest ostatecznie nieomylnym Słowem Bożym, które tworzy jedność i nie zaprzecza sobie. Zrozumienie przesłania całej Biblii wymaga czasu, i możemy nieraz mieć problemy z rozumieniem, mimo to, główne przesłanie Biblii jest wyraźne i jednoznaczne.

§  Informacje dotyczące tła historycznego i kulturowego
Dodatkowe informacje dotyczące tła historycznego i kulturowego są często pomocne, ale raczej nie są konieczne do zrozumienia tekstu. Dobrze jest posiadać wiarygodny podręcznik lub słownik, który daje te informacje a także atlas biblijny. Jednak wiele publikacji (książki, internet) na ten temat jest spekulacyjnych, niewiarygodnych i nie pomaga lub nawet prowadzi w złym kierunku.

4.         Argumenty broniące interpretacji
Teksty Biblii zostają interpretowane i zastosowane na różne sposoby. Dlatego ważnym jest, abyś miał dobre i jasne argumenty broniące twojej interpretacji. Nie jest pomocnym, tylko powtarzanie opinii innych, należy rozumieć argumenty dla swej opinii. Nie jest pomocnym twierdzić „Moim zdaniem tekst znaczy…”, lecz raczej powinieneś podać argumenty, dlateczego uważas, że takie jest znaczenie tekstu.
Należy argumentować, dlateczego rozumiesz tekst inaczej niż inni. Argumenty mają przekonać do konkretnego stanowiska i udowodnić, że dana interpretacja jest właściwa. Jest to szczególnie ważne przy trudnych tekstach, o których powstało wiele kontrowersji.

5.         Tekst ma tylko jedno znaczenie
Każdy tekst ma normalnie tylko jedno znaczenie, chociaż zastosowań może być więcej. Komunikacja ma tylko sens, jeśli jest jednoznaczna i można rozumieć, jakie jest znaczenie. nie jest możliwym, że tekst może jednocześnie oznaczać dwie przeciwne rzeczy. Nie jest możliwym, że np. Biblia naucza jednocześnie predestynacji przed założeniem świata, oraz to, że człowiek z wolnej woli może przyjąć Ewangelię. Są teksty, które mają podwójne znaczenie, jak np. w sytuacji gry słów, ironii itp. Jednak wtedy dodatkowe znaczenie jest częścią znaczenia (w innej części kursu omawiamy te teksty).
Każdy raz, kiedy apostołowie wyjaśniają tekst ze Starego Testamentu, podkreślają, że tekst ma tylko jedno znaczenie (por. np. 1 Kor. 5:9; Gal. 3:16; Mat. 5:21).
Jest możliwym, że znaczenie tekstu jest złożone i skomplikowane. Autor może używać różnych figur retorycznych, jak np. gry słów. Jednak tekst ma tylko jedno znaczenie, które jest przesłaniem autora tekstu. Tekst Pisma Świętego ma wiele możliwych zastosowań dla różnych ludzi i zborów w różnych sytuacjach i czasach.

6.         Gatunek literacki
Biblia jest napisana w różnych gatunkach literackich, jak np. narracja (opowieść), poezja, literatura mądrościowa, proroctwa, list, lub literatura apokaliptyczna. Wszystko jest Słowem Bożym i naucza nas (2 Tym. 3:16). Dlatego ważnym jest, aby mieć świadomość, w jakim gatunku literackim napisany jest dany tekst. Rozumienie gatunku literackiego pomaga nam w rozumieniu tekstu we właściwy sposób. Prawda zostaje np. w inny sposób przekazana w poezji niż w opowieści. Wizja prorocka w inny sposób przekazuje Prawdę niż list apostoła.
Przypowieści są radami, nie są obietnicami, które zawsze się spełniają. Np. Przyp. 10:4 nie oznacza, że leniwy nigdy nie bogaty.
Narracja opowiada to, co się działo. Nie jest tylko neutralną relacją, przekazaniem faktów, każdy kto odpowiada coś, wybiera to, co opowiada, a co nie, opowiada z pewnej perspektywy itd. Opowieść w Biblii nie oznacza, że to, co zostało odpowiedziane jest dobre i godne naśladowania, często Biblia opowiada o grzesznym zachowaniu człowieka i tego konsekwencjach. Biblia nie uczy, że ofiara Jefty była dobry (Sę 11), tak samo jak Ew. Jana 2:10 nie oznacza, że pijaństwo jest dobre.
Gatunki literackie w Biblii pokazują podobieństwa do gatunków literackich w literaturze pozabiblijnej, ale należy mieć świadomość, że też istnieją różnice.
W innym kursie wyjaśniamy w jaki sposób należy interpretować poszczególne gatunki literackich.

Na następnej lekcji kontynuujemy omawianie podstawowych zasad.


[1] Zasady te są adaptowane z: Wayne Grudem, “Right and Wrong Interpretation of the Bible: Some Suggestions for Pastors and Bible Teachers,” Chapter 4 (pp. 54-75) w: Leland Ryken and Todd Wilson, eds., Preach the Word. Essays on Expository Preaching. In Honor of H. Kent Hughes (Wheaton: Crossway, 2007).  Pełny tekst rozdziału można też znaleźć tu: https://www.monergism.com/right-and-wrong-interpretation-bible-some-suggestions-pastors-and-bible-teachers. Także skorzystano z: Robert L. Plummer, 40 Questions About Interpreting the Bible, s. 95-107.  
Pomocne podsumowanie punktów można znaleźć tu: Thabiti Anyabwile, „10 Tips from Grudem on Bible Interpretation,” (The Gospel Coalition, July 7, 2008): https://www.thegospelcoalition.org/blogs/thabiti-anyabwile/10-tips-from-grudem-on-bible/.