Czy Jezus anulował sabat?
Nigdzie w w
Nowym Testamencie nie czytamy, że nie obowiązuje już nas czwarte przykazanie
mówiące o przestrzeganiu sabatu. Tak jak pozostałe dziewięć przykazań, także i czwarte
nie zostało anulowane.
Jezus miał
zwyczaj, aby w sabat chodzić na nabożeństwa do synagogi (Ew. Marka 1,21; 6,2;
Ew. Łukasza 4,16; 13,10). Traktował poważnie Prawo Boże i nie chciał go
anulować.
17 Nie mniemajcie, że
przyszedłem rozwiązać zakon albo proroków; nie przyszedłem rozwiązać, lecz
wypełnić. 18 Bo zaprawdę powiadam wam: Dopóki nie
przeminie niebo i ziemia, ani jedna jota, ani jedna kreska nie przeminie z
zakonu, aż wszystko to się stanie. (Ew. Mateusza 5,17-18)
Jezus nauczał
uczniów mówiąc, co zmieni się po Jego zmartwychwstaniu. Np. powiedział, że
świątynia jerozolimska nie będzie już centrum kultu (Ew. Jana 4,21-24),
wyjaśnił, że prawa dotyczące pokarmów nie będą już obowiązywać (Ew. Marka
7,19), i ustanowił sakramenty (Chrzest i Wieczerza Pańska) dla Kościoła (Ew.
Mateusza 26,26-28; 28,19).
Jezus miał kilka
razy konflikt z faryzeuszami dotyczący przestrzegania sabatu. Także w tych
rozmowach Jezus nigdy nie twierdził, że sabat już nie obowiązuje, lecz wyjaśniał
właściwe jego znaczenie: Sabat jest ustawiony dla człowieka, a nie człowiek
dla sabatu (Ew. Marka 2,27). Jezus nadaje sabatowi nowe znaczenie, potwierdzając
jednocześnie to, co naucza Stary Testament, mianowicie, że sabat jest błogosławieństwem
dla człowieka, czasem na odpoczynek, nabożeństwo, spożywanie pokarmów i
uzdrowienia.
Jezus
podkreśla też, że On sam jest Panem sabatu (Ew. Mateusza 12,8; Ew. Marka 2,28).
Sabat nie jest wymysłem człowieka, lecz pochodzi od Boga Stwórcy, a więc Jezus będąc
Bogiem, decyduje o jego znaczeniu.
To nie oznacza
relatywizacji sabatu lub innych Bożych przykazań, lecz wskazuje na właściwe jego
miejsce. Człowiek nie może stać się niewolnikiem sabatu, gdyż Prawo Boże zostało
dane, aby żył dobrze i szczęśliwie ku Bożej chwale. Prawo Boże jest wyrazem
Bożego miłosierdzia i łaski, gdyż Bóg nie chciał pozostawić człowieka poddanego
całkiem skutkom grzechu.
Jezus
potwierdza, że sabat jest częścią porządku stworzenia (II Mojżeszowa / Wyjścia
20,8-10), podobnie, jak np. rola mężczyzny i kobiety. Sabat nie jest sprawą
kulturową, nie ma dowolności w tym, jak myślimy o sabacie, gdyż jest on uniwersalny
dla całego świata.
Dlaczego
Kościół święci niedzielę zamiast soboty/sabatu?
Najpierw
należy podkreślić, że Dziesięć Przykazań mówi o sabacie, jako siódmym dniu po
sześciu dniach pracy (II Mojżeszowa 20,9-10). Hebrajski tekst jest tu niejednoznaczny
i nie mówi, że chodzi dokładnie o sobotę, jako siódmy dzień tygodnia. Hebrajski
tekst podkreśla rytm: sześć dni pracy, po tym jeden dzień sabatu. Z tekstu nie wynika
jednoznacznie, że musi to być sobota.
To fakt, że w
czasie Jezusa sabat zawsze przestrzegany był w siódmym dniu tygodnia, czyli współczesną sobotę, ale nie mamy pewności, w
którym dniu sabat był świętowany w czasach Mojżesza. Dekalog bardziej akcentuje
rytm sześciu dni pracy i jeden dzień odpoczynku oraz podkreśla, że to jest
stały dzień w tygodniu, obowiązujący cały lud. Nie ma wolnego wyboru, w którym
dniu chcę przestrzegać sabatu i odpoczynku.
Jezus
zmartwychwstał w pierwszym dniu tygodnia. Za każdym razem, kiedy Jezus objawiał
się uczniom po zmartwychwstaniu, było to pierwszego dnia tygodnia (Ew. Ew.
Mateusza 28,1-10; Ew. Marka 16,9; Ew. Łukasza 24,1. 13-15; Ew. Jana 20,1. 19.
26). Także Zesłanie Ducha Świętego miało miejsce pierwszego dnia tygodnia
(Dzieje Apostolskie 2,1; III Mojżeszowa 23,11. 16).
Od
zmartwychwstania Jezusa Chrystusa wierzący gromadzili się pierwszego dnia
tygodnia na nabożeństwo, w celu uwielbienia (Dzieje Apostolskie 20,7; 1 Koryntian
16,1-2; por. Objawienia 1,10). Nigdzie w Nowym Testamencie nie czytamy, że
chrześcijanie gromadzili się w sabat (sobota). Apostoł Paweł odwiedzał
zgromadzenia żydów w sabat w celach ewangelizacyjnych. Od momentu, kiedy jego
nauczanie skoncentrowało się na poganach (Dzieje Apostolskie 18,6), sabat ani
razu już nie zostaje wspomniany.
Sabat w Starym
Testamencie nazywany jest też Dniem Pańskim, czyli dniem świętym, należącym do
Pana (por. II Mojżeszowa 20,10; Izajasza 58,13). W Nowym Testamencie pierwszy
dzień tygodnia (niedziela) nazywany jest również Dniem Pańskim (Objawienia
1,10).
Pierwsi
chrześcijanie i ojcowie Kościoła uznali pierwszy dzień tygodnia, jako Dzień
Pański, dzień, w którym Kościół się gromadzi, aby uwielbiać Pana.
Izrael miał przestrzegać
sabatu, jako pamiątki stworzenia i zbawienia z niewoli egipskiej (patrz studium
biblijne na stronie 4). Dzień Pański, czyli niedziela jest dla chrześcijan dniem,
w którym się gromadzą, wspominają i świętują, bo Pan zbawił ich od niewoli
grzechu i na nowo stworzył, co stało się rzeczywistością poprzez
zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa.