Jednym z
problemów efeskiego kościoła była obecność fałszywych nauczycieli. Apostoł
Paweł żegnając się ze starszymi ostrzegał, że wejdą do zboru
wilki drapieżne, nie oszczędzając trzody,
nawet spomiędzy was samych powstaną mężowie, mówiący rzeczy przewrotne,
aby uczniów pociągnąć za sobą. (Dz. Ap. 20:29-30).
Fałszywi
nauczyciele pragną być nauczycielami Prawa Bożego (werset 7), ale sami nie rozumieją
Słowa Bożego i nie są naprawdę zainteresowani Ewangelią, dlatego wprowadzają kościół
w błąd, na drogę, która nie prowadzi do Boga, lecz do szatana.
w. 8
Sporo chrześcijan
ma negatywne zdanie o Prawu Mojżeszowym i nawet o całym Starym Testamencie,
uważając, że nie jest przeznaczony dla chrześcijan. To herezja, która niestety
zbyt często obecna jest wśród protestantów ewangelikalnych.
Apostoł Paweł wyraźnie
stwierdza, że Zakon (Prawo Boże) jest dobry, co przecież jest logiczne, gdyż
sam Pan Bóg dał Prawo. Jakże Pan mógł dać Prawo, które nie jest dobre. Prawo
Boże oznacza nie tylko Księgi Mojżeszowe, lecz cały Stary Testament. Jest dobre,
ponieważ jest to Słowo Boże, w którym Bóg objawił siebie i swoją wolę.
W innych
miejscach Apostoł Paweł wyjaśnia, dlaczego Prawo Boże jest ważne i jak należy je
rozumieć (np. Rz. 7:7-25; Gal. 3:24-27).
Prawo jest
dobre i święte, ponieważ odzwierciedla wolę Bożą (Rz. 7:12-13, 16). Prawo jest
standardem sprawiedliwości, mając na celu zmniejszenie zła w świecie (Rz.
13:1-10). Prawo ma skierować nas do Chrystusa (Gal. 3:24). Prawo jest tylko
sługą Ewangelii, jest jak lustro. W Prawie widzimy, kim jesteśmy. To lustro
pokazuje nam, że jesteśmy brudni i powinniśmy się umyć. Pokazuje nam, że
jesteśmy winni. Przez Prawo uczymy się, że mamy iść do Jezusa, który nas umyje
z grzechów i usprawiedliwi przed Bogiem.
Aby korzystać
z Prawa zgodnie z wolą Bożą, należy najpierw zrozumieć i zinterpretować je we
właściwy sposób, zgodnie z intencją Autora, czyli Boga.
W listach do Rzymian
i Galacjan Apostoł Paweł pisze dość negatywnie o Prawu. Nie dlatego, że uważa,
że Prawo byłoby złe, lecz ponieważ tam reaguje na inne problemy, mianowicie na
chrześcijan, nauczających, że także chrześcijanin musi spełnić całe Prawo,
szczególnie pewne rytuały jak np. obrzezanie, jako wyraz sprawiedliwości. Nauczali,
że bez obrzezania i wykonania innych rytuałów nie możesz należeć do ludu Bożego
i nie możesz być zbawiony.
W Kościele w
Efezie istniał inny problem z Prawem Bożym (1:4-6). Fałszywi nauczyciele
uważali, że znali Prawo, ale tak na prawdę nie rozumieli go. Zajmowali się
drugorzędnymi sprawami, jak np. rodowody (w. 4), które wywyższyli do rangi
pierwszorzędnych, najważniejszych.
Dlatego
Apostoł Paweł twierdzi, że Prawo jest dobre, pod warunkiem właściwego stosowania.
Problemem nie jest
Prawo, lecz ci, którzy stosują je w sposób niewłaściwy, fałszywy, którzy
nauczają Prawa niezgodnie z jego znaczeniem.
Fałszywy
nauczyciel naucza fałszywie z dobrego Słowa Bożego. Wszystkie sekty chrześcijańskie
i wszystkie herezje bazują w jakiś sposób na Biblii, ale ją wykorzystując, przekręcając
oraz fałszywie i kłamliwie interpretując. Słowo Boże jest dobre i jasne, ale
fałszywi nauczycieli strasznie grzeszą przez to, że zasłaniają Prawo przez
swoje fałszywe nauczanie.
Apostoł Paweł więc
w żaden sposób nie przeciwstawia się nauczaniu Prawa, nie uważa, że nie możemy
nauczać z Prawa, czyli ze Starego Testamentu. Wręcz przeciwnie, sam ciągle
naucza Starego Testamentu. Ważne jest, aby to robić we właściwy sposób. Aby to
móc czynić, należy najpierw dobrze znać i rozumieć Stary Testament co wymaga pilnego
studiowania.
w. 9-10
Fałszywi
nauczyciele nie rozumieją dla kogo jest Prawo Boże. Apostoł argumentuje, że Prawo
nie jest dla sprawiedliwych (chrześcijan usprawiedliwionych w Chrystusie), lecz
dla niewierzących, którzy są niesprawiedliwi, bo nie są w Chrystusie.
Apostoł Paweł
używa figury retorycznej, wymieniając listę grzeszników, aby określić jasno i
przykładowo, kim są ci niesprawiedliwi grzesznicy. Opisane grzechy pokazują
niemoralność grzeszników i stanowią wielki kontrast z chrześcijanami, którzy zostali
wyzwoleni od grzechów.
Na końcu
Apostoł podsumowuje: wszystko jest grzechem i bezbożnością, co sprzeciwia się
zdrowej nauce (w. 10). Być może Apostoł Paweł oskarża nawet, że fałszywi
nauczyciele idą w kierunku tych grzechów. Z pewnością fałszywe nauczanie
sprzeciwia się zdrowej nauce będąc wyrazem grzechu i bezbożności.
Lista zawiera
cztery pary grzeszników, po tym sześć dodatkowych określeń różnych grzeszników.
Niektórzy łączą te poszczególne grzechy z dziesięcioma przykazaniami.
·
Nieprawi i nieposłuszni (1 przykazanie) – te słowa określają w sposób ogólny
zachowanie, które wyraża bunt przeciwko Bogu.
·
Bezbożni i grzesznicy (2 przykazanie) – te wyrazy występują często
razem aby określić poważny grzech, stanowiący stanowcze odrzucenie Boga by
chodzić za innymi bogami (np. Rz. 5:6, 8; 2 Tym. 2:16; Tyt. 2:12; V Mj. 9:5;
Izaj. 59:20).
·
Bezecni i nieczyści (lub: lekceważący świętość i żyjący po świecku)
(3 przykazanie) – Pierwszy wyraz określa to, co jest nieświęte, nie nadające
się do nabożeństwa. Drugi wyraz określa w innych miejscach fałszywe nauczanie
odprowadzające od Boga (np. 4:7; 6:20; 2 Tym. 2:16).
·
Ojcobójcy i matkobójcy (5 i 6 przykazanie) – Wyrazy określają grzechy
przeciwko innym ludziom, w przeciwieństwie do pierwszych trzech par
grzeszników, którzy popełniają grzechy przeciwko samemu Bogu. Dotyczy to grzechów
przeciwko piątemu i szóstemu przykazaniu.
·
Mordercy (6 przykazanie) – grecki wyraz jest rzadki
i określa morderstwo, ale też skrajną deprawację, podkreślając, że morderca
jest ostrym wrogiem Boga.
·
Rozpustnicy (7 przykazanie) – jest ogólnym określeniem grzechów
seksualnych, ludzi dopuszczających się nierządu.
·
Mężołożnicy (7 przykazanie) – wyraz określa grzech
homoseksualistów (por. Rz. 1:27).
·
Handlarze ludźmi (8 przykazanie) – wyraz oznacza tych, którzy
handlują niewolnikami, lub bardziej ogólnie, tych, którzy porywają ludzi. To
grzech, za który Prawo Boże przewiduje karę śmierci.
·
Kłamcy (9 przykazanie) – grecki wyraz określa wszelki fałsz słowami, oraz łamanie
obietnicy i przysięgi.
·
Krzywoprzysięzcy (9 przykazanie) – grecki wyraz występuje w Nowym
Testamencie tylko tu i oznacza kogoś, kto łamie przysięgę.
Apostoł Paweł
opisał różne grzechy przeciwko dziesięciu przykazaniom, które kontrastują z
opisem miłości jako spełnienia prawa (Rz. 13:8-10). Ten, kto jest w Chrystusie,
nie skupia się już na sobie i na swoich grzesznych i egoistycznych pragnieniach,
lecz skupia się na Chrystusie, co oznacza życie w miłości dla Boga i bliźniego.
Wszystko, co
sprzeciwia się zdrowej nauce jest grzechem i buntem przeciwko Bogu.
Wyraz zdrowa
nauka funkcjonuje jak termin techniczny w Liście do Tymoteusza. W języku
greckim wyraz zdrowa wskazuje, jak w
języku polskim na zdrowie w sensie medycznym. W tym znaczeniu jest używany w
innych miejscach (np. Mt. 15:31; Łk. 5:31; 7:10; 3 Jana 2).
Paweł używa tego
wyrazu, aby określić jakość tego, co zostaje nauczane i mówione. Jest to użycie
figuratywne, które też było znane z filozofii greckiej. Zdrowa nauka jest
związana z moralnym, dobrym zachowaniem. To nauczanie, które propaguje i jakby
produkuje dobre zachowanie, w przeciwieństwie do fałszywego nauczania, które
jest trucizną, bardzo niebezpieczną dla zdrowia duchowego. Zdrowa nauka oznacza
naukę apostolską zgodną ze Słowem Bożym. Każdy kto naucza inaczej, naucza
fałszywie i zatruwa wierzących.
w. 11
Ta nauka jest
zgodna z Ewangelią chwały. W kulturze grecko-rzymskiej pierwszego wieku, wyraz
ewangelia miał szczególne znaczenie związane z kultem cesarza i Imperium
Rzymskiego. Wyraz ewangelia oznaczał powodzenie militarne, które dawało pokój
ludziom (tzw. Pax Romana), oraz stanowił dobrą nowinę wyboru nowego
cesarza. Ewangelia oznaczała deklarację pokoju, ale też władzę cesarza.
Apostoł Paweł
używa wyrazu Ewangelia, aby skonfrontować świat rzymski, a w szczególności Imperium
Rzymskie i cesarza z wiarą chrześcijańską. Nie cesarz ani Imperium Rzymskie,
lecz jedynie Jezus Chrystus daje prawdziwy Pokój. Jezus Chrystus jest
prawdziwym Królem, któremu podlega również rzymski cesarz. Ewangelia oznacza
Dobrą Nowinę, że Mesjasz przyszedł i zwyciężył najgorszych i największych
wrogów, mianowicie szatana, grzech i śmierć. Przyjście Mesjasza oznacza
zbawienie i wyzwolenie od grzechu i jego skutków.
Zdrowa nauka
jest głoszeniem Ewangelii Jezusa Chrystusa, Mesjasza.
Werset 11 jest
nieco trudny do przetłumaczenia. Wyraz chwała
może być określeniem Ewangelii, ale też Boga. Można więc tłumaczyć tak:
Ewangelia chwały błogosławionego Boga, ale też tak: Ewangelia od Boga, który
jest błogosławiony i pełny chwały.
Mimo
trudności, jasnym jest, że określanie to oznacza, że Ewangelia stanowi dobrą
nowinę zbawienia, która odkrywa i objawia chwałę Bożą.
Normalnie
wyraz błogosławiony używany jest, aby
określić, co wierzący doświadcza od Boga. Tu jest używany w sposób znany w
greckiej kulturze, mianowicie, że bogowie są szczęśliwi w tym, że są
nieśmiertelni. W ten sam sposób mówiono o cesarzu rzymskim, który jest
błogosławiony, czyli nieśmiertelny i należący do bogów.
Apostoł Paweł
używa to tu więc w sposób apologetyczny potępiając kult cesarza, podkreślając, że
tylko Pan Bóg jest prawdziwym Bogiem wiecznym.
Apostoł Paweł
został powołany przez Boga, aby głosić Ewangelię poganom w świecie grecko-rzymskim,
tak jak Kościół dzisiaj jest powołany, aby głosić Ewangelię Jezusa Chrystusa
światu.
