Księga Jeremiasza 10:1-16

¹ Słuchajcie słowa tego, które Pan mówi do was, domu Izraela! ² Tak mówi Pan: Nie wdrażajcie się w zwyczaje narodów, nie lękajcie się znaków niebieskich, chociaż narody się ich lękają! ³ Gdyż bóstwa ludów są marnością. Są dziełem rąk rzemieślnika pracującego dłutem w drzewie, ściętym w lesie, ⁴ które przyozdabiają srebrem i złotem, umacniają gwoździami i młotami, aby się nie chwiało. ⁵ Są jak straszak na polu ogórkowym, nie mówią, trzeba je nosić, bo nie mogą chodzić. Nie bójcie się ich, bo nie mogą szkodzić, lecz nie mogą też nic dobrego uczynić. 

⁶ Tobie nikt nie dorówna, Panie! Jesteś wielki i wielkie jest w mocy twoje imię. ⁷ Któż by się nie bał ciebie, Królu narodów? Tak, tobie się to należy, gdyż wśród wszystkich mędrców narodów i wśród wszystkich ich królów nie ma takiego jak Ty. 

⁸ Wszyscy co do jednego są głupi i nierozumni; niedorzecznością jest cześć oddawana drewnu. ⁹ Srebro cienko sklepane, sprowadzone z Tarszyszu, a złoto z Ofiru, to dzieło rzemieślnika i rąk złotnika; ich szata jest z błękitnej i czerwonej purpury. Wszystko to jest robota znawców. ¹⁰ Ale Pan jest prawdziwym Bogiem. On jest Bogiem żywym i Królem wiecznym; Od jego gniewu drży ziemia, a narody nie mogą znieść jego groźby. 

¹¹ Tak mówcie o nich: Bogowie, którzy nie stworzyli nieba ani ziemi, zginą z ziemi i spod tego nieba. 

¹² On stworzył ziemię swoją mocą, utwierdził okrąg ziemi swoją mądrością, a swoim rozumem rozpostarł niebiosa. ¹³ Na jego głos szumią wody na niebie; On sprawia, że obłoki podnoszą się z krańców ziemi, On z błyskawic wyprowadza deszcz i wypuszcza wiatr ze swoich komór. ¹⁴ Głupi jest każdy człowiek i bez rozumu, na wstyd naraża się każdy złotnik z powodu bałwana, gdyż złudą są i bez życia jego odlane bożki. ¹⁵ Są nicością, dziełem wartym śmiechu, które w czasie swojego nawiedzenia poginą. ¹⁶ Nie takim jak oni jest dział Jakuba, gdyż On jest stwórcą wszechrzeczy, a Izrael jego dziedzicznym plemieniem. Pan Zastępów jest imię jego. 

 

W powyższych wersetach Pan Bóg, wszechmogący Stworzyciel mówi do Izraela, który opuścił Go i wolał służyć martwym pogańskim bożkom. Bóg przemawia, aby Izrael wrócił (nawrócił się) i uznał, jak niemądrym jest służenie bogom, którzy nie są niczym więcej niż ludzkie stworzenia uczynione z drewna, złota i srebra.

Bóg jest Bogiem faktów a faktem jest, że tylko On jest prawdziwym Bogiem (w. 10) i tylko On działa zbawczo. Faktem też jest, że bożki nie są prawdziwymi bogami, lecz tylko wymysłem ludzkim, tworem fantazji. Niemądrym jest czcić coś, co sam wymyśliłeś i zaufać czemuś, co sam stworzyłeś.

Bóg natomiast jest Bogiem życia (10:1-10), Bogiem stworzenia (10:11-16), ale też Bogiem sądu (10:17-25).

Ten Bóg mówi do swego ludu, aby się nie bał. Lęk i drżenie są typowymi cechami służenia fałszywym bogom. Fałszywe religie prezentują bogów, którzy są nieobliczalni. W przypadku bożków pogańskich nigdy nie wiadomo, czy będą zadowolone z ofiar i nigdy nie wiadomo, co będzie się działo, kiedy się rozgniewają. W pogańskich religiach człowiek jest całkiem zależny od nieprzewidywalnych kaprysów bogów. Jest to też lęk związany z zabobonami (także dzisiaj jeszcze bardzo powszechny). Wierzyć w zabobony jest niemądre i jednocześnie oznacza, że ktoś wyznaje, że pewne moce w przyrodzie mają władzę nad jego losem. Takie myślenie jest dalekie od teologii biblijnej, dlatego prawdziwie wierzący nie może wierzyć w zabobony ani zachowywać się tak, jakby wierzył. Nie istnieją rytuały lub czyny, które zapewniłyby szczęście lub nieszczęście!

Pogańskie religie czczą elementy stworzenia jak np. słońce i księżyc. Drżą przed przyrodą, która jest traktowana jako boska i nieobliczalna. 

Ci jednak, którzy żyją w takim lęku i drżeniu z powodu ich wiary w bożki, boską przyrodę i zabobony pewnego dnia rzeczywiście będą prawdziwie drżeć, kiedy staną przed Bogiem, który jest Sędzią, gdyż od jego gniewu drży ziemia, a narody nie mogą znieść jego groźby (w. 10).

 

Prawdziwie wierzący ma biblijną teologię stworzenia, co oznacza, że wie, że Pan Bóg jest wszechmogącym Stworzycielem, który rządzi nad wszystkim co istnieje. Dlatego zarówno ludzie jak i przyroda są Jemu poddane i nie mogą nic uczynić bez jego woli. Bóg panuje nad elementami stworzenia i ten fakt wyzwala nas od lęku i drżenia bezbożnych przed przyrodą. Zjawiska przyrodnicze mogą być groźne, ale wierzący wie, że Bóg ma wszystko pod kontrolą i nic nie może odłączyć go od Jego miłości (I Mj. 1; Iz. 40:26. Por. też Rz. 8).

Pan jako Stworzyciel panuje nad stworzeniem i nad pogodą (por. Ps. 29:3-4; 135:5-7). Słowa, że On z błyskawic wyprowadza deszcz i wypuszcza wiatr ze swoich komór (w. 13) stanowią bezpośredni atak na kanaanicką religię, która twierdziła, że Baal był bogiem pogody (1 Krl 17:1). Ponieważ tylko Bóg jest Stworzycielem, tylko On ma władzę nad deszczem, gradem, chmurami, błyskawicami i wiatrem a Baal jest niczym więcej niż wymysłem ludzkim, kawałkiem kamienia, marnością.

 

Dla wyznawców jakiejkolwiek religii ważnym jest, że ich bóg lub bogowie są żywi i są w stanie działać. Jeśli w to nie wierzysz, nie ma sensu wierzyć w tych bogów i czcić ich. Cała religia staje się bezsensowna, jeśli bogowie okazują się martwi, czyli bezsilni. Biblia daje bardzo wyraźną odpowiedź na pytanie, czy bogowie są żywi: nie są; wszyscy są martwi, ponieważ jest tylko jeden Bóg, który żyje i działa, jest to Bóg Stworzyciel, który objawił się w Biblii.

Bóstwa ludów są marnością (w. 3), lub jak też można tłumaczyć, są nicością. Bożki ludów są tak samo groźne i niebezpieczne, jak strach na wróble dla ptaków.

 

Wiele bożków zostało wykonanych z kosztownych metali (por. II Mj. 32:4; Neh. 9:18), lub z drewna pokrytego złotem lub srebrem (Iz. 40:18-20). Małe figurki bożków domowych wykonane były z gliny i wypalone jak ceramika (Sę. 18:17; Iż. 30:22; 42:17). Te bożki są więc niczym innym niż materialnym wytworem ludzkim, które łatwo można zniszczyć, wyrzucić lub roztopić a materiał użyć na nowe przedmioty. Zaufać bożkom jest głupie i nierozumne (w. 8). To język z literatury mądrości, która uczy, że prawdziwą mądrością jest bogobojność (por. np. Przp. 1:1-7).

Ale Pan jest prawdziwym Bogiem. On jest Bogiem żywym i Królem wiecznym (w. 10). Tylko Bóg jest Królem narodów. To tytuł, który był nadany głównemu bogu babilońskiemu Mardukowi (lub Bel, por. Iz. 46:1; 43:15).

W przeciwieństwie do martwych bożków, Pan Bóg jest potężny i wielki. Dlatego biblijna pobożność i bogobojność nie zawiera lęku wobec fenomenów przyrodniczych, lecz wobec sądu wszechmogącego Stworzyciela, ale też pokorę, szacunek i uwielbienie jako ludzka odpowiedź na Boży Majestat i Świętość (Ps. 2:11-12).

 

Jeremiasz ogłasza to, co wszyscy mają słyszeć: Tak mówcie o nich: Bogowie, którzy nie stworzyli nieba ani ziemi, zginą z ziemi i spod tego nieba (w. 11). Ciekawym jest to, że to jedyny werset w Księdze Jeremiasza, który nie został napisany po hebrajsku, lecz po aramejsku - języku międzynarodowym w czasach Jeremiasza (jak współcześnie angielski). To rodzaj świadectwa dla innych narodów w języku, który każdy może rozumieć. Przesłanie, że tylko Bóg jest Bogiem i Stworzycielem nie jest przeznaczone tylko dla Izraela, lecz dla wszystkich narodów. Każdy język ma wyznać, że Pan jest władcą.

 

Bóg stworzył ziemię przez swoje słowo i mądrość (por Prz. 8:22-31). Do słów tych nawiązuje wypowiedź Apostoła Pawła o Chrystusie:

¹⁵ On jest obrazem Boga niewidzialnego, pierworodnym wszelkiego stworzenia, ¹⁶ ponieważ w nim zostało stworzone wszystko, co jest na niebie i na ziemi, rzeczy widzialne i niewidzialne, czy to trony, czy panowania, czy nadziemskie władze, czy zwierzchności; wszystko przez niego i dla niego zostało stworzone. ¹⁷ On też jest przed wszystkimi rzeczami i wszystko na nim jest ugruntowane, ¹⁸ On także jest Głową Ciała, Kościoła; On jest początkiem, pierworodnym z umarłych, aby we wszystkim był pierwszy (Kol. 1:15-18; por 2:3).

 

Cała historia pokazuje, że człowiek zawsze preferuje głupstwo związane z bożkami zamiast oddawanie pokłonu jedynemu prawdziwemu Bogu. Współcześnie wielu ludzi oddaje cześć martwym bożkom. Wierzą w najróżniejsze siły, moce, aby tylko nie uwierzyć w Boga Biblii. Wierzą w zbawczą ideologię idealnego społeczeństwa, w zbawczą siłę ekonomii, pieniędzy, nauki lub samorealizację. Ale tak jak w czasach Jeremiasza, tak i dzisiaj nadal jest niemądrym wierzyć w inne siły. Tylko Bóg, który objawił się w Biblii, jest wszechmogącym Stworzycielem, dawcą życia, ale też Sędzią ostatecznym. Dlatego nie powinniśmy drżeć ze strachu przed siłami przyrody lub losu, lecz w bogobojny sposób przed Bogiem wszechmogącym, który sądzi, ale który w łasce przyjmuje każdego, kto uwierzy w jedyne zbawienie, które On daje w Jezusie Chrystusie.