8 Nie ciesz się z mojej niedoli, moja nieprzyjaciółko! Chociaż
upadłem, jednak wstanę, chociaż siedzę w ciemności, jednak Pan jest moją
światłością.
9 Muszę znosić gniew Pana, gdyż zgrzeszyłem przeciwko
niemu - aż ujmie się za mną i wymierzy mi sprawiedliwość, wyprowadzi mię na
światło, abym ujrzał jego sprawiedliwość. 10 Ujrzy to moja
nieprzyjaciółka i wstyd okryje tę, która do mnie mówi: Gdzie jest Pan, twój
Bóg? Moje oczy zaś będą patrzeć na to, jak będzie wtedy podeptana jak uliczne
błoto.
11 Nadejdzie dzień, w którym twoje mury będą odbudowane, ów
dzień, gdy twoja granica się rozszerzy, 12 ów dzień, gdy
będą do ciebie przychodzić od Asyrii aż po Egipt, od Egiptu aż po Eufrat, od
morza do morza, od jednej góry do drugiej.
13 Lecz ziemia stanie się pustkowiem wraz ze swoimi
mieszkańcami z powodu ich uczynków.
14 Paś swój lud swoją laską, owce swojego dziedzictwa,
które samotnie przebywają w leśnej gęstwinie pośród żyznych pól. Niech pasą się
w Baszanie i w Gileadzie jak za dawnych czasów! 15 Daj nam
oglądać cuda jak w dniach, gdy wychodziłeś z ziemi egipskiej!
16 Ujrzą to narody i wstydzić się będą przy całej swej
mocy; położą rękę na ustach, ich uszy ogłuchną. 17 Lizać będą
proch jak wąż, jak robactwo ziemne. Z drżeniem wyjdą ze swoich grodów, z trwogą
do Pana, Boga naszego, bojąc się ciebie.
18 Któż jest, Boże, jak Ty, który przebaczasz winę,
odpuszczasz przestępstwo resztce swojego dziedzictwa, który nie chowasz na
wieki gniewu, lecz masz upodobanie w łasce? 19 Znowu zmiłuje
się nad nami, zmyje nasze winy, wrzuci do głębin morskich wszystkie nasze
grzechy. 20 Ty okażesz wierność Jakubowi, łaskę Abrahamowi, jak pod
przysięgą obiecałeś naszym ojcom za dawnych dni.
Poprzedni fragment (7,1-7) mówi o grzechach Izraela, o
całkowitym braku owoców w winnicy, którym jest Izrael (Psalm 80,9-17; Izajasz
5,1-7). Sytuacja wygląda beznadziejnie.
Jednak zakończenie Księgi Micheasza jest pełne nadziei,
mówiące o odnowieniu, zniszczeniu wroga i przebaczeniu.
w. 8
Pamiętajmy, że Micheasz głosił w okresie kiedy Juda została
zaatakowana przez Asyrię. Jerozolima jeszcze nie upadła, ale w przyszłości
zostanie zdobyta i zniszczona (w. 12).
Król Hiskiasz nawrócił się (Jeremiasza 26,18-19) a miasto
zostało na razie ocalone (Jeremiasza 18,7-10).
Fragment w. 8-13 stanowi pieśń, mówiącą o Jeruzalem
przedstawionym jako kobieta (Sion). Jerozolima padnie i przeżyje klęskę, ale to
nie koniec, wrogowie nie powinni cieszyć się zbyt szybko z tego powodu:
Jeruzalem znowu powstanie.
Chociaż upadłem – wyraz upadać bywa
często używany jako metafora strasznej klęski, w tym przypadku kompletne
zniszczenie Jerozolimy.
Ciemność oznacza uwięzienie, światłość natomiast wolność.
Mimo strasznej sytuacji, Jeruzalem ma nadal zaufanie w
Panu, Który jest światłością. Pan sprawi, że Sion znowu wstanie.
w. 9
Sion ponosi karę za swoje grzechy. Jest to kara tymczasowa,
która kiedyś się skończy. Bóg sprawiedliwości ukarze tego, kto łamie sprawiedliwość.
Powodem upadku Jerozolimy jest gniew Boży z powodu
grzechów a nie potęga militarna wroga. Mimo kary, Bóg nie opuścił swego ludu na
zawsze. Upadek Jerozolimy jest tylko i wyłącznie sprawą Pana, używającego armii
wroga jako narzędzia. Kara jest straszna, ale zawiera zarazem nadzieję: to Bóg
rządzi i decyduje, a nie armia wrogów.
Wyraz wymierzyć (hebr. rib) oznacza
dosłownie zwalczać, usiłować, kłócić się, często używany w rozprawach sądowych.
Nieraz w kontekście spraw międzynarodowych, w sprawie miedzy dwiema partiami,
gdzie sprawiedliwość trzeciej osoby (hebr. miszpat) ma przyczynić
się do pokoju miedzy partiami.
W Starym Testamencie często Bóg jest tym, który wymierza
(rib) sprawiedliwość, czasami jako oskarżyciel (por. np. Izajasz 3,13;
Psalm 103,9; Micheasza 6,2), czasami jako adwokat (por. np. Psalm 119,54; Jeremiasz 50,34; 51,36)
Za brutalny atak na Jerozolimę dokonany przez Niniwę musi
zostać wymierzona sprawiedliwość, czyli sprawiedliwość musi nastąpić a ten atak
musi zostać ukarany, aby skrzywdzoną partię spotkała sprawiedliwość. Mimo to, że
upadek Jerozolimy był karą, działanie Niniwy było grzechem przeciw ludowi Bożemu.
Widzę jego sprawiedliwość można też tłumaczyć jako widzę jego
zbawienie.
Sprawiedliwość Bożą można dostrzec w Jego sprawiedliwym
działaniu jako Sędziego.
w. 10
Lepiej tłumaczyć: niech nieprzyjaciel mój patrzy
Cytowane pytanie retoryczne i cynizm wroga: Gdzie jest
ten wasz Bóg? Implikowana odpowiedź - nie ma Go. Ale jednak wróg, który tak
mówi, teraz jest zawstydzony i będzie w końcu ukarany i poniżony.
w. 11-13
Prorok znowu zwraca się do Jerozolimy (hebrajski tekst
jest jednoznaczny).
Hebrajski wyraz mury (geder) oznacza mury
bez zaprawy z kamienia, zazwyczaj zbudowane wokół winnicy lub nocne schronienie
owiec.
Granice Izraela zostaną rozszerzone, czyli Izrael będzie
większy niż tylko etniczny naród Izraela. Zbawienie jest nie tylko Izraela.
Od Asyrii .. itd. Cały werset 12 opisuje, jak przychodzą ze
wszystkich stron świata, czyli z całego świata, do Syjonu.
Przychodzą ze wszystkich narodów. Zostaje to spełnienie w
kościele, który składa się z ludzi wszystkich narodów, gdzie Żydzi i byli poganie
tworzą razem Kościół (Rzymian 4,16-17;
Efezjan 3,1-6). To jest prawdziwy Sion, symbolicznie reprezentowany przez miasto
Jerozolima (Hebrajczyków 12,22). Zostanie to w pełni spełnione na końcu czasów (Apokalipsa
21-22).
Wspominana jest tu Asyria a nie Babilon, być może
dlatego, że Micheasz wypowiadał te proroctwa w czasie ataków asyryjskich, kiedy
Babilon jeszcze nic nie znaczył.
Od Egiptu aż po Eufrat – dosłownie od
miejsca nieszczęścia / utrapienia. Hebrajski wyraz, użyty w tym miejscu przez
większość komentatorzy rozumiany jest jako inna forma nazwy Egiptu (podobnie
jest w 2 Królewskiej 19,24).
Egipt, na południowej stronie Izraela, jest krajem, który
sprawił Izraelowi wiele cierpień na samym jego początku. Po wyjściu z Egiptu
Izrael zaczął istnieć jako naród. Asyria (i Babilon) jest powodem jego cierpień
na końcu jego historii. Asyria niszczy to, co powstało po wyjściu z Egiptu.
Egipt i Asyria razem symbolizują wszystkich wrogów Izraela.
Izrael teraz jest tym samym narodem, który Bóg
wyprowadził z Egiptu, ludem, z którym Pan zawarł przymierze. Tak jak Pan Bóg
wyzwolił Izrael z Egiptu i wyprowadził ich z niewolnictwa, z ciemności, do
wolności i światłości, podobnie Bóg jeszcze raz to uczyni.
Resztę ludności ziemi, która nie przyjdzie do Boga,
spotka kara i ziemia stanie się pustkowiem. To znajdzie swoje spełnienie podczas
powtórnego przyjścia Jezusa Chrystusa (1 Tesaloniczan 5,1-11; 2 Piotra
3,10-13).
w.14
W. 14-20 stanowią modlitwę Micheasza do Boga za lud w
odnowionym Syjonie.
Znajdujemy tu tematy często występujące w Psalmach,
mianowicie Pan jako pasterz a lud jako trzoda (Psalm 80,2; 74,1; 28,9). Pasanie
owiec jest często używaną metaforą dla rządzących, królów (por. Micheasza 2,12;
4,6-7; 5,3 a
także w źródłach asyryjskich i innych). W wielu miejscach na bliskim wschodzie
król otrzymywał w tekstach honorowy tytuł ‘pasterza’.
Izrael jest własnością Bożą (Ks. Wyjścia 19,6), więc też
dziedzictwem na zawsze.
Dziedzictwem Bożym są Żydzi i chrześcijanie z pogan, gdyż
poprzez relację z Jezusem Chrystusem każdy wierzący jest potomstwem Abrahama
(Dz. Apostolskie 15,16-18; Galatów 3,26-29; Efezjan 2,3-4; 1 Piotra 2,9-10).
Przebywać (Hebr. šākan): chodzi o
mieszkanie na stałe.
Pośród żyznych pól – lepiej
tłumaczyć jako: w środku dobrego/żyznego ogrodu. Choć słowo ogród (hebr.
karmel) też może oznaczać górę Karmel.
Baszan jest bardzo żyznym rejonem na wschód od
jeziora Galilejskiego. Baszan był bardzo znany z jego wysokich drzew i bardzo
dobrego bydła (Ks. Powt. Prawa 32,14; Psalm 22,13; Ezechiela 39,18; Amos 4,1).
Gilead jest rejonem na wschód od Jordanu, na południe
od Baszanu. Należał też do Izraela i był także znany z bardzo dobrych pastwisk
(Ks. Liczb 32,1.26).
Bóg dał tę ziemię Izraelowi na początku, ale za panowania
króla Jehu Izrael stracił ją
(2 Królewska10,11). W czasie Micheasza należy do Asyrii
(2 Królewska 15,29).
Baszan i Gilead symbolizują maksymalny dobrobyt i
bogactwo w rolniczym kontekście Judy za czasów Micheasza. Cały werset mówi o
odnowieniu Izraela, o dobrobycie i bezpiecznym życiu w dobrej ziemi, nawiązując
do dobrych dawnych czasów.
w. 15
Bóg pokazuje na nowo cuda jak przy wyjściu z Egiptu.
Wyjście z Egiptu gra ważną rolę w Biblii, jako paradygmat
zbawienia. Wtedy Izrael powstał i wtedy Pan Bóg pokazał swoją siłę oraz wierność
wobec niego (Ks. Wyjścia 12,50-51).
Izrael jest tym samym Izraelem, który Bóg wyprowadził z Egiptu,
a Bóg na nowo wyprowadzi go do wolności i odnowienia.
To nowe wyjście z Egiptu jest wyprowadzeniem człowieka z
ciemności do światłości, czego dokonał Jezus Chrystus. Święto Paschy, chrzest w
Morzu Czerwonym, manna, woda ze skały, to wszystko wskazuje na Chrystusa i jego
zbawienie (1 Koryntian 10,1-4; 2 Koryntian 5,17).
w. 16-17
wstydzić się będą przy całej swej mocy, można
też tłumaczyć jako pozbawieni będą całej swej mocy.
Położą ręce na ustach jest hebrajskim
idiomem, oznaczającym: i zamkną się.
Proch, lub kurz, jest symbolem totalnego
poniżenia. Już w Ks. Rodzaju czytamy, że wąż za karę zostaje poniżony i będzie
jadł proch (Ks. Rodzaju 3,14).
Wróg zostanie pokonany i poniżony, co zostanie ostatecznie
spełnione i wykonane w Jezusie Chrystusie. Kościół zetrze wroga (Rzymian 16,20).
Drżenie – jest to wyraz, wyrażający ogromny
strach, jak wtedy kiedy narody były pełne strachu, kiedy Bóg wyprowadził Izrael
z Egiptu (Ks. Wyjścia 15,15; por. Ks. Powt. Prawa 28,67; Job 4,12-15).
w. 18-19
Imię Micheasz oznacza: Kto jest jak Pan?
Inne narody też uwielbiały swoich bogów tymi słowami. Także
Babilończycy i Asyryjczycy uważali, że ich główni bogowie nie dają się porównać
z bogami innych narodów.
Nieporównywalne w Bogu jest to, że przebacza grzechy,
rzeczywiście żaden inny bóg pogański nie jest w stanie tego zrobić.
Śledząc historię Izraela widzimy, że Pan ciągle
interweniuje jako Bóg zbawczy.
Jego ogromna łaska jest nie do porównania. Ta łaska nie
jest dla wszystkich, lecz tylko dla „resztki”, czyli dla tych, którzy są wierni
Panu Bogu (por. Micheasza 5,6).
Tylko jeśli grzechy Izraela, grzechy wierzących, zostaną
zwyciężone, pokonane, wrzucone do głębi morza, podobnie jak faraon zginął w Morzu
Czerwonym, tylko wtedy Izrael może być naprawdę wolny. Wszystkie grzechy
zostały kompletnie usunięte przez krzyż Chrystusa (Kolosan 2,13-15).
Przebacza winy, ten wyraz występuje też w
liturgii Dnia Przebłagania (Ks. Kapłańska 16,22).
Izajasz używa tego samego wyrazu winy (hebr. ‘āwōn)
oraz przestępstwo (hebr. peša) w pieśni o Słudze (Izajasz
538-12), której spełnienie jest w Jezusie Chrystusie.
Jezus nie ignoruje grzechu jakby nie miał znaczenia.
Grzech jest bardzo poważny. Jezus był jedynym, który trzymał się warunków
przymierza (Rzymian 3,21-26). On poniósł karę za nasze grzechy.
Który inne bóg by przebaczył? Wszyscy oni są martwi. Nie
ma nikogo jak Bóg, który wybacza i daje nam przez to prawdziwą wolność.
Hesed
Bóg ma upodobanie w łasce. Hebrajski wyraz (hesed)
jest często tłumaczony jako miłosierdzie.
Hesed jest jednym z kluczowych teologicznych
wyrazów w Biblii. Niezwykle trudno przetłumaczyć, wyrazić w jednym wyrazie jego
znaczenie. Jego znaczenie to o wiele więcej niż tylko miłosierdzie, miłość i
łaska.
Hesed określa lojalność, miłość i łaskę wobec
drugiej osoby z którą mamy relację. Może to oznaczać formalną relację z
obowiązkami z obu stron, jaka np. istnieje w przymierzu. Hesed jest w
pewnym sensie spełnieniem zobowiązań przymierza. Ale jednocześnie hesed zawsze
jest praktykowany z wolnej woli; hesed z powodu obowiązku już nie jest hesed. Hesed nie jest ‘tylko’ spełnieniem
warunków przymierza i nie jest ograniczony do tych, którzy są w relacji
przymierza. Hesed jest blisko związany z wiernością, przebaczeniem,
miłością i łaską.
w. 20
Przebaczenie grzechów jest możliwe dzięki miłosierdziu
Bożemu, oraz dzięki faktowi, Bóg jest wierny swoim obietnicom wobec Abrahama,
które zostały spełnione w Jezusie Chrystusie.
Wierność (hebr. ‘ĕmet) oznacza też zapewnienie,
że to co obiecane zostanie wykonane.
Bóg jest wierny i miłosierny, on daje przebaczenie nie
dla wszystkich (por. Micheasza 2,7-9; 3,11) lecz tylko dla tych, którzy się
nawrócą, dla wiernej resztki.
Zastosowanie
Konsekwencje grzechu
Jeruzalem jest gotów znosić gniew Pana (w. 9). Ostatecznie
Jezus Chrystus zniósł gniew Pana za nasze grzechy umierając na krzyżu.
Mimo to, grzechy nasze mają często konsekwencje. Jeśli
ktoś zabije kogoś, może żałować, nawrócić się, prosić o przebaczenie, ale
zamordowanego człowieka już nie zwróci życiu. On i bliscy zabitego muszą z tym
żyć. To tylko jeden przykład. Wiele grzechów ma konsekwencje dla naszego życia,
dla życia naszych bliskich, lub też ludzi, których nie znamy.
Pytaniem jest: jak traktuję moje grzechy. Protestanci
czasami za łatwo mówią, że nie ma już problemu, gdyż Jezus Chrystus poniósł karę
za nasze grzechy. To prawda, ale grzech jest nadal bardzo poważny i ważnym jest
mieć świadomość, jakie są konsekwencje grzechu, w tym życiu, i ostatecznie w
tym, że Jezus musiał za nas umrzeć.
Charakter Boga
Wielu ludzi, także chrześcijan widzi Boga przede
wszystkim jako ostrego Sędziego, Który karze, Którego należy się bać. Inni
widzą Boga przede wszystkim jako miłość. Nawet niektórzy chrześcijanie twierdzą,
że Bóg w swej miłości nie mógł wymagać śmierci na krzyżu. Jeden i drugi obraz jest
fałszywy i nie biblijny.
Bóg gniewa się strasznie z powodu naszych grzechów. Każdy
grzech jest obrażeniem majestatu Stworzyciela.
W Biblii jednak też czytamy, jaki jest charakter Boga: On
jest miłosierny, on przebacza winę, wyrzuca grzechy w morze, nie chowa na wieki
gniewu. On zmiłuje się, jest wierny swoim obietnicom (w. 18-20). Te słowa są
bardzo podobne tym z Ks. Wyjścia 34,5-7.
Jeśli widzimy gniew Boży w kontekście Jego charakteru,
wiele możemy zrozumieć.
Charakter Boży ukazuje się w tym, że wysłał Swego Syna na
ziemie, aby stał się On jednym z nas i za nas umarł. Jeśli dobrze rozumiemy te
wersety, jesteśmy świadomi tego, że wierzący nie ma powodów, aby bać się Boga,
mimo grzechów.
Miłosierdzie
Miłosierdzie (hebr. hesed) jest bardzo ważnym
wyrazem teologicznym w Biblii. Powinniśmy prawidłowo rozumieć znaczenie pojęcia
miłosierdzie. (Patrz wyżej przy w. 18-19).
Nieporównywalna sprawiedliwość Pana
W ostatnich wersetach znajdujemy całą ewangelię. Bóg jest
sprawiedliwy, gniewa się na grzechy, ale w swoim nieporównywalnie wielkim miłosierdziu,
daje przebaczenie grzechów.
Bóg jest nieporównywalny, On jest unikalny. Nie ma innego
Boga jak Pan Bóg. Żadna inna religia, filozofia lub sposób życia nie może zaoferować
tego, co Bóg Abrahama, Izaaka i Jakuba oferuje, gdyż jest On jedynym Bogiem.
Zakończenie
Przestudiowaliśmy całą księgę Micheasza. Odkryliśmy, że
Księga Micheasza jest nadal bardzo aktualna. Księga ta stała się w ostatnich
latach bardziej znana, przy tym jednak szczególnie podkreślone jest to, co Micheasz
mówi o sprawiedliwości socjalnej (6,8). Jednak nie możemy ograniczyć przesłania
Micheasza do tego, choć bardzo ważnego tematu.
Księga Micheasza mówi też o sprawiedliwości ale w
kontekście całego planu zbawienia, który znajdujemy w Biblii.
